Hoe lees je een wijnetiket?

Standaardinformatie
Een aantal aanduidingen zullen op iedere fles wijn terug te vinden zijn. De naam van de producent en/of de specifieke wijn, het alcoholpercentage, de inhoud, ‘contains sulphites’ of hetzelfde in een andere taal, land van botteling, en nog een aantal zaken. Tot zover het makkelijke deel. De grote vraag is echter hoe alle overige informatie op het etiket te duiden is. In grote lijnen kunnen we drie verschillende manieren van de informatie die op etiketten wordt gegeven onderscheiden: etiketten met appellaties als hoofdbestanddeel, etiketten met druivenrassen als hoofdbestanddeel en etiketten met een indicatie van de stijl.

Etiketten met appellaties in de hoofdrol:
Frankrijk is een goed voorbeeld om te noemen wanneer het om deze categorie gaat. Hier zul je zelden zien dat het druivenras wordt vermeld, met name wanneer het om de hogere cuvées (de exclusieve en dus hoger geprijsde wijnen) van een wijnhuis of producent gaat. De beste voorbeelden vinden we in de Bourgogne. Dit gebied kenmerkt zich door een kaleidoscoop aan sub-appellaties die zo ver gaan dat de Grand Cru wijngaarden een eigen officiële appellatie hebben.

Deze benamingen vallen onder het beschermd systeem wat Appellation d'Origine Contrôlée (afkorting AOC) wordt genoemd in Frankrijk. Deze specifieke woorden zullen tevens altijd in de buurt van de naam van de appellatie genoemd staan op een fles. Het AOC systeem is bedacht om producten te onderscheiden op basis van herkomst, kwaliteit en stijl. In theorie is dit super handig, alleen om enkel met de informatie op een etiket precies te weten hoe een wijn smaakt vergt dat je een gedegen basiskennis hebt over elk gebied en de stijl wijn die daar wordt gemaakt. Zo is een rode Bourgogne AOC altijd Pinot noir en een witte Chardonnay, die weet je alvast. Maar om de kwaliteit van een Bienvenue-Bâtard-Montrachet te duiden is meer kennis vereist: het is een wijngaard met Grand Cru status (nabij Puligny) waar uitsluitend witte wijn van Chardonnay gemaakt mag worden. Zo heeft iedere appellatie zijn eigen regels die helaas niet op een etiket te vinden zijn.

Druivenrassen als hoofdinformatie:
In de vorige eeuw zochten producenten buiten Europa naar een manier om op een heldere manier de stijl van een wijn te communiceren naar de consument. Zij hadden geen last van de traditie in Europa om appellaties op het etiket te vermelden, maar daarmee ook niet het voordeel van een authentieke identiteit waar de Europeanen van profiteerden. De oplossing werd gevonden in het vermelden van druivenrassen als een indicatie van de stijl. Cabernet Sauvignon, Merlot en Chardonnay konden makkelijker vermarkt worden dan een herkomstbenaming waar nog nooit iemand van had gehoord! Een geniale zet die de populariteit van wijnen buiten Europa veel goed heeft gedaan en door veel producenten in bijvoorbeeld Frankrijk is overgenomen.

Een groot voordeel dus, de houvast van een druivenras als indicatie van een stijl. Aan de andere kant gaat deze keuze er wel vanuit dat een druivenras ook daadwerkelijk staat voor 1 bepaalde stijl. Vooral bij een druivenras als Chardonnay doet dit geen recht aan de veelzijdigheid van dit druivenras. In een koel klimaat heeft het frisse aroma’s en strakke zuren, in een warm klimaat rijpe aroma’s en weinig zuren; om nog maar over de invloed van een wijnmaker te zwijgen.